İlgili olarak bakınız:
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; gümrük idarelerince işletilmekte olan geçici depolama yeri, antrepo ve ambarlara eşya alınması, muhafazası, teslimi ile tasfiyelik hale gelmiş eşyanın tasfiyesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Dayanak
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Alıcı: Tasfiyelik eşyayı alan kişiyi,
b) Ambar: Yolcu beraberi, kaçak, tasfiyelik ve perakendelik eşyanın konulduğu açık, yarı açık ve kapalı yerleri,
c) Ambar memuru: Tasfiye işletme müdürlüğü denetiminde eşya konulan ambarlar ve diğer yerlerde görev yapan kefalete tabi memurları,
ç) Antrepo: Gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşul ve nitelikleri Gümrük Yönetmeliğinde belirlenen yerleri,
e) Bekletilmeyecek eşya: Çabuk bozulma, telef olma, ekonomik değerini kaybetme riski bulunan eşya ile saklanması masraflı, külfetli veya tehlikeli olan eşyayı,
ğ) Eşya: Her türlü madde, ürün ve değerler ile taşıtları,
h) Eşya sahibi: Eşyanın sahibi veya adına yetkili kılınan kişi veya kişileri,
ı) Geçici depolama yeri: Geçici depolanan eşyanın her türlü dış etken ve müdahalelerden korunmasını sağlayacak şekilde yapılmış ve taşıtların durduğu, yanaştığı ve indiği yerlerdeki ambar, depo, ardiye veya hangar gibi yerleri,
i) Genel Müdürlük: Tasfiye Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
j) Gümrüklenmiş değer: 1994 Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşmasının VII nci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Anlaşmaya göre belirlenecek; ithal eşyası için eşyanın CIF kıymeti ile ithalat vergileri toplamını, ihraç eşyası için FOB kıymeti ile ihracat vergileri toplamını,
k) Gümrük idaresi: Gümrük mevzuatında belirtilen işlemlerin kısmen veya tamamen yerine getirildiği merkez veya taşra teşkilatındaki hiyerarşik yönetim birimlerinin tamamını,
l) Hizmet Tarifesi: Gümrük idareleri bünyesinde faaliyet gösteren yerlerdeki her türlü depolama, tahmil, tahliye, terminal, ardiye, yükleme, elleçleme, tartım ve benzeri hizmetlerin gümrük idarelerince yerine getirilmesi halinde ilgililerden alınacak ücretlere ait tarifeyi,
m) İhale bedeli: Eşyanın ihalede bulduğu bedeli,
n) İhaleye esas bedel: Eşyanın satışa sunulduğu bedeli,
o) İstekli: İhaleye katılan gerçek veya tüzel kişi veya kişileri,
ö) İşletmeci: Gümrük ve kaçakçılık mevzuatına göre eşya konulan geçici depolama yeri, antrepo ve diğer yerlerin işleticilerini,
p) İşletme müdürlüğü: Tasfiye İşletme Müdürlükleri ve Perakende Satış İşletme Müdürlüklerini,
r) İthalatı yasak veya kısıtlamaya tabi eşya: Yürürlükteki ticaret politikası önlemleri ile konulmuş kayıt ve şartlar uyarınca serbest dolaşıma girişi mümkün olmayan veya serbest dolaşıma girişi kayıt ve şarta tabi olan eşyayı,
s) Mağaza: Eşyanın perakende satışını yapmak üzere kurulan ve işletilen yerleri,
ş) Satış bedeli: İhale yoluyla satılan eşyanın ihale bedelinden, diğer yollarla yapılan tasfiyede ise tasfiye idaresince elde edilen bedelden, eşyanın yurtiçinde satışı veya tasfiyesi nedeniyle yürürlükteki mevzuat uyarınca ayrılması gereken vergiler ve mali yüklerin ayrılmasından sonra kalan tutarı,
t) Tespit ve tahakkuk belgesi: Tasfiyelik hale geldiği tespit edilen eşya için gümrük idaresince düzenlenen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Geçici Depolama Yerleri, Antrepolar ve Ambarlar
Geçici depolama yerine eşya alınması
MADDE 4 – (1) Eşyanın geçici depolama yerine alınması 7/10/2009 tarihli ve 27369 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. Eşya, işletme müdürlüklerine ait geçici depolama yerlerine, dış görünümleri, kap adetleri ve ambalajları itibariyle teslim alınır.
Geçici depolama yerinden eşya çıkarılması
MADDE 5 – (1) Gümrük işlemlerinin tamamlandığına veya çıkışına izin verildiğine ilişkin belgenin bir örneğinin alınmasını müteakip teslim alındığı şekliyle eşyanın çıkışı sağlanır.
(2) Gümrük veya işletme müdürlüğü memurlarınca imzalanan çıkış kontrol fişi, eşyayı teslim alan kişiye imzalattırıldıktan sonra fişin bir nüshası eşyayı teslim alana verilir, bir nüshası dosyasında saklanır.
(3) Geçici depolama yerine boşaltılan ihraç eşyasının çıkışında da bu madde hükümleri uygulanır.
Stok kayıtları
MADDE 6 – (1) Geçici depolama yerlerine alınan ve buradan çıkan eşya, “Geçici Depolama Yeri Eşya Defteri”ne kaydedilir. İhraç eşyasının geçici depolama yerlerine konulması halinde eşyanın statüsü kısmına “İHRACAT” ifadesi düşülür. Bu defterde;
a) Giriş sıra numarası, tarihi,
b) Özet beyan veya özet beyan aranmadığı hallerde ilgili belgenin tescil numarası veya transit beyannamesi ya da yerine geçen belgelerin tescil numarası,
c) Taşıt aracının adı, cinsi, sefer, vagon veya plaka numarası, acentası, kaptanı, sahibi veya sürücüsü,
ç) Kapların sayısı, cinsi, markası, numarası; araçlarda, modeli, seri numarası, şase numarası,
d) Eşyanın cinsi, brüt ağırlığı, ağırlık birimi,
e) Çıkış sıra numarası, tarihi,
f) Eşya sahibi,
g) Bulunduğu yer ve bölüm,
ğ) Eşyanın geçici depolama yerinden çıkışını sağlayan belgenin tarih ve sayısı,
gibi bilgiler yer alır.
(2) Eşyanın geçici çıkarılmasına ve ortak depolanmasına dair bilgiler de stok kayıtlarında gösterilir.
Antrepoya eşya alınması ve çıkarılması
MADDE 7 – (1) Eşyanın antrepoya alınması Gümrük Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır. Gümrük ve işletme müdürlüğü memurları, antrepo beyannamesi ve eki belgelerle karşılaştırarak eşyayı antrepoya alır, antrepo giriş işlemlerini onaylar.
(2) Gümrük işlemlerinin tamamlandığına veya çıkışına izin verildiğine ilişkin belgenin bir örneğinin alınmasını müteakip eşyanın çıkışı sağlanır.
Yolcu beraberi eşya ambarına eşya alınması ve çıkarılması
MADDE 8 – (1) Gümrük idaresinin resmi mührünü taşıyan alındı makbuzuna istinaden elektronik ortamda tutulan kayıtta yolcunun adı ve soyadı ile kendisine verilen alındı makbuzunun numarası, teslim alınan eşyanın her birinin adeti, markası, ağırlığı, modeli, seri numarası, IMEI numarası, tipi, hasar durumu, kutudaki eşya adedi gibi tüm ayırt edici özellikleri belirtilerek eşya ambara alınır veya ambardan çıkışı yapılır.
Özellikli eşyaya ilişkin işlemler
MADDE 9 – (1) Hizmete ilişkin ücreti karşılamayacak değerdeki eşya ile bekletilmeyecek ve çabuk bozulacak eşya, Hizmet Tarifesi uyarınca eşya sahibi, temsilcisi veya nakliyecisinden depozito alınması ve bu kişilerce taahhütname verilmesinden sonra geçici depolama yeri veya antrepoya alınır. Bu şekilde teslim alınan eşya, bu yerlerde bozulan veya bozulmakta olan eşya ile kapları dağılan, delinen ve kırılan eşya, sorumlu memur tarafından derhal ilgili idareye bildirilir.
(2) Birinci fıkrada sayılan eşyanın yolcu beraberi eşya ambarına alınması halinde depozito ve taahhütname aranmaz.
(3) Tahlil veya ölçüm yapılması gibi nedenlerle geçici olarak bu yerlerden tamamı çıkacak eşyanın Hizmet Tarifesine göre belirlenen ücretleri alındıktan sonra çıkışına izin verilir. Bu eşyanın tekrar getirilmemesi halinde gümrük müdürlüğünden araştırılarak işlemlerinin tamamlandığı anlaşılanlar ilgili deftere kaydedilerek stoklardan düşümü yapılır.
İlgili olarak bakınız:
MADDE 10 – (1) 5607 sayılı Kanun kapsamında kaçak zannıyla el konulan eşya veya alıkonulan araç, teslim eden birimin yazısı ve eki tutanaktaki bilgilerle karşılaştırılarak “Kaçak Eşya Teslim Tutanağı” veya “Araç Tespit ve Teslim Tesellüm Tutanağı” düzenlenerek teslim alınır. Teslim alınan eşya veya aracın teslim belgeleri, teslim alınmaya dair ilgili birimin talep yazısı ve eki belgelerin örneği ile birlikte ilgili gümrük müdürlüğüne gönderilir.
(2) Kaçak eşya teslim tutanağında eşyanın her birinin adedi, markası, modeli, tipi, seri numarası, IMEI numarası, ağırlığı, hasar durumu, kutudaki eşya adedi gibi tüm ayırt edici özellikleri belirtilir. Tutanak, eşyayı teslim alan memur ile eşyayı teslim eden görevli ve varsa eşya sahibi tarafından imzalanır, birer nüshası imzalayanlara verilir, aslı dosyasında saklanır.
(3) Kaçak zannı ile yakalanan eşyaya ilişkin tutanaktaki bilgiler ile kaçak eşya ambarına getirilen eşya arasında farklılık olması durumunda, teslim tutanağına buna ilişkin şerh düşülerek teslim alınır. Bu durum, eşyayı getiren görevlinin kurumuna ve ilgili gümrük müdürlüğüne ayrıca yazı ile bildirilir. Kaçak eşya teslim tutanağının eşyayı getiren görevli tarafından imzalanmaması halinde eşya teslim alınmaz.
(4) Kaçak eşya ambarına alınan eşya, teslim tutanağındaki bilgilere uygun olarak ilgili deftere kaydedilir. Her yılbaşından itibaren birden başlayarak her kaçak olayına bir giriş sıra numarası verilir ve o olaya ait eşya, kalemler itibariyle aynı giriş numarasına alt sıra numarası verilmek suretiyle kaydedilir.
(7) Kaçak zannı ile elkonulan eşya veya alıkonulan araç, kaçak eşya ambarlarına, yoksa sırasıyla genel antrepo, geçici depolama yeri veya gümrük idaresince uygun bulunan yerlere konulur.
Özellikli kaçak eşyanın teslim edileceği yerler
MADDE 11 – (1) Muhafazası özel tesis ve tertibatı gerektiren veya gümrük idaresinin depolama kapasitesini aşan eşya, özelliklerine göre elkoyan birimlerce doğrudan ilgili idarelere, bunun mümkün olmaması halinde büyükşehirler dahil ilçelerde kaymakam, illerde valinin uygun göreceği yerlere eşyanın miktarı, cinsi, markası, tipi, modeli, seri numarası gibi ayırt edici özelliklerini gösterir teslim tutanağı düzenlenerek ve eşyayı bulunduğu halde gösteren fotoğrafı eklenerek teslim edilir. Teslim tutanağının bir örneği ilgili gümrük idaresine gönderilir.
İlgili olarak bakınız:
Kaçak eşya ambarında yapılacak işlemler
(3) Numune alınması, bilirkişi incelemesi ve benzeri nedenlerle kaçak eşya ambarlarından geçici çıkarılacak eşya için gümrük veya işletme müdürlüğü memurlarınca tutanak düzenlenir. Durum, ilgili defterin açıklama bölümüne kaydedilir. Ayrıca, adli makamlar tarafından yapılan keşiflere ilişkin düzenlenen tutanağın bir örneği gümrük idaresince alınır ve bir örneği davaya müdahil gümrük müdürlüğüne gönderilerek dosyasında saklanır.
Hasarlı eşya
MADDE 13 – (1) Kaçak eşya ambarına getirilen hasarlı eşyanın durumu, kaçak eşya teslim tutanağı ile ilgili deftere ayrıntılı olarak yazılır ve diğer eşyaya zarar vermeyecek şekilde muhafaza edilir.
(2) Eşya ambara alındıktan sonra hasara uğrarsa, eşyanın durumu tutanakla tespit edilir ve durum gümrük veya işletme müdürlüğüne bildirilir. Ambarda hasarlı hale gelen eşya, diğer eşyaya zarar vermeyecek şekilde muhafaza edilir. İlgili idarece yapılacak inceleme sonucunda eşyanın hasara uğramasında kasıt, kusur veya ihmali olduğu anlaşılan görevliler hakkında gerekli yasal işlemler yapılır.
Kaçak eşyanın ambardan çıkarılması
MADDE 14 – (1) Mahkemece iadesine karar verilen elkonulan eşya veya alıkonulan taşıt, müdahil idarenin bildirimi üzerine eşya sahibi veya temsilcisine teslim edilerek ilgili defterde çıkış kaydı yapılır.
(2) Elkonulan eşyanın mahkemesince sahibine iadesine karar verilmesi halinde, gümrük müdürlüğünce eşyanın otuz gün içerisinde teslim alınması için ilgilisine tebligat yapılır. Bu süre içerisinde teslim alınmayan eşyanın 4458 sayılı Kanunun 177 nci maddesi uyarınca tasfiyesinin yapılması için işletme müdürlüğüne bilgi verilir.
(5) Mahkemece müsaderesi yönünde karar verilen eşya, tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenmesini müteakip teslim tesellüm belgesiyle tasfiye ambarına teslim edilerek ilgili deftere kaydedilir.
(7) 5607 sayılı Kanun uyarınca tasfiyeye tabi tutulup satılan eşya alıcısına teslim edilerek ilgili deftere çıkış kaydı yapılır.
Tasfiye ambarına eşya alınması ve yapılacak işlemler
MADDE 15 – (1) Tasfiyelik hale gelen eşya, tespit ve tahakkuk belgeleri beraberinde, teslim tesellüm belgesi düzenlenerek tasfiye ambarına alınır. Belgede eşyanın, adedi, markası, ağırlığı, modeli, seri numarası, IMEI numarası, tipi, hasar durumu, kutudaki adedi gibi tüm ayırt edici özellikleri yer alır. Hasarlı eşyanın durumu belge ve defterde ayrıca belirtilir.
(2) Teslim alınan eşya, teslim tesellüm belgesinde yer alan bilgilere göre ilgili deftere kaydedilir.
(3) Parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve yanmayı artırıcı eşya, korunmaları özel düzenek ve yapı gerektiren eşya, bir arada bulundukları eşya için tehlike ve zarar doğurabilecek eşya ile imhalık eşya, tasfiye ambarına alınmadan, bulunduğu yerde veya buna uygun yapılmış yerlere alınarak tasfiye edilir.
Tasfiye ambarından eşya çıkarılması
MADDE 16 – (1) Bu yerlerden eşya çıkarılması halinde, çıkış belgesi düzenlenerek ilgili deftere kaydedilir ve eşyanın stoklardan düşümü yapılır.
(2) Tahlil, ölçüm gibi sebeplerle ambardan çıkarılan eşya için de çıkış belgesi düzenlenerek, defterin açıklama kısmına “geçici çıkış” ibaresi yazılır ve eşyanın takibi yapılır.
Perakende ambarı ve satış mağazasına eşya alınması ve eşya çıkarılması
MADDE 17 – (1) Perakende satılmasına karar verilen eşya, perakende ambarı veya doğrudan satış mağazası cep ambarına alınarak ilgili deftere kaydedilir.
(2) Perakende ambarından satış mağazasına eşya gönderilmesinde çıkış belgesi düzenlenir ve ilgili defterin açıklama kısmına yazılarak stoklardan düşümü yapılır.
(3) Yapılan satışlar için fatura düzenlenerek eşyanın stoklardan düşümü yapılır.
Araçlara ilişkin işlemler
(2) 4458 sayılı Kanun uyarınca geçici bırakılacak araçlar, gümrük müdürlüğünce işletme müdürlüğüne bildirilir. Araçlar, geçici terk dilekçesi ve mülkiyet belgesinin bir örneği ile birlikte tespit ve teslim tesellüm tutanağı düzenlenerek teslim alınır.
(3) 5607 sayılı Kanun kapsamında ambara getirilen araçlar için düzenlenen tespit ve teslim tesellüm tutanağı, aracın zaptına ilişkin tutanaktaki bilgilerle karşılaştırılarak imzalanır. Tutanağın bir örneği ile birlikte araca ilişkin trafik ve tescil belgelerinin ve zaptetme tutanağının örnekleri dosyasında muhafaza edilir.
(4) 4458 sayılı Kanun uyarınca gümrüğe terk edilen araçlar, gümrük müdürlüğünce işletme müdürlüğüne bildirilir. Araçlar, terk dilekçesi ve mülkiyet belgesinin bir örneği ile birlikte tespit ve teslim tesellüm tutanağı düzenlenerek teslim alınır.
(5) Ambarlarda bulunan araçlara ait elektronik beyin, radyo-teyp, cd, vcd, dvd, yol bilgisayarı gibi araçtan ayrılabilen aksam ve parçalar markası, modeli, tipi, seri numarasını içeren tutanak düzenlenerek ayrı bir yerde muhafaza edilebilir. Bu durumda aksam ve parçanın üzerine hangi araca ait olduğunu gösteren birer etiket yapıştırılır. Bu aksam ve parça için düzenlenecek tutanak, ilgili araç tespit ve teslim tesellüm tutanakları ile birlikte muhafaza edilir. Tutanağın bir örneği araç içerisinde veya üzerinde görünür bir yere konulur.
(6) Tasfiyelik hale gelen araçlardan tahsisi veya satışı yapılanlar, teslim tesellüm belgesi ile teslim edilir ve deftere kaydedilerek stoklardan düşümü yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Geçici Depolama Yeri, Antrepo ve Ambarlara İlişkin Ortak Hükümler
Dosya açılması
MADDE 19 – (1) Gümrük idarelerine ait her antrepo, geçici depolama yeri, yolcu beraberi, kaçak, tasfiye ve perakende ambarı ile satış mağazası için idarelerde ayrı bir dosya açılır. Bu yerlerin özelliğine göre dosyada, izin, açma ve işletme harç kayıtları, sayımlar ile yapılan yazışmalar ve benzeri belgeler muhafaza edilir.
(2) Gümrük idaresince eşya konulan ambarlara, türleri itibariyle Genel Müdürlükçe kod numarası verilir.
Güvenlik önlemleri ve denetim
MADDE 20 – (1) Gümrük ve işletme müdürlüklerine ait antrepo, geçici depolama yerleri ve yolcu beraberi eşya ambarları gümrük veya işletme müdürlüğünce kilit altında bulundurulur.
(3) Zorunlu bir sebepten dolayı anahtarların kullanılmasına gerek duyulduğu takdirde durum gümrük veya işletme müdürlüğü memurlarınca bir tutanak ile tespit edilir. Tutanakta, bu yerlerin açılmasına dair emri veren veya açılmasına gerek gören kişi ile emri uygulayan kişinin adı soyadı, bu yerlerin açılmasından kapanmasına kadar cereyan eden olaylar, eşya çıkarılması durumunda çıkarılan eşya, eşya konulduğu durumlarda konulan eşyanın tüm özellikleri belirtilir. Tutanak en kısa sürede gümrük idaresine verilir.
Defter kayıtları
(2) Defterlerde yer alması gerektiği belirtilen bilgiler, gümrük veya işletme müdürlüğü memurlarınca, ilgili bölümlere eksiksiz olarak kaydedilir.
(3) Defter, eşyaya ilişkin belgeler ve bilgisayar kayıtları beş yıl süreyle muhafaza edilir. İhtilaf konusu olan işlere ait defter ve belgeler ihtilafın çözümüne kadar saklanır.
Geçici depolama yeri, antrepo ve ambarların düzeni
Ambarlara girebilecek kişiler
MADDE 23 – (1) Kaçak, tasfiye ve perakende ambarlarına, denetlemeye yetkili olanlar, görevli personel ve işletme müdürlüğünce izin verilen şahıslardan başka kimse giremez. Ambarlara, bu yerlerden sorumlu memur olmadan girilemez.
Hasara uğrayan, bulunamayan veya değiştirilen eşya
MADDE 24 – (1) Eşyanın kaybolması, hasara uğraması, değiştirilmesi, çalınması ve benzeri durumlarda tutanak düzenlenir. İdarece yapılacak incelemenin sonucuna göre işlem yapılır.
Yıllık sayımlar
MADDE 25 – (1) Her mali yılın başından itibaren gümrük idaresine ait ambarlar, defter ve stok kayıtları göz önüne alınarak komisyon tarafından sayılır.
(2) Ambarlardaki eşya ve araçların tamamının sayılması esastır. Ambarların yıllık sayımları en fazla doksan gün içerisinde bitirilir. Sayımların bu süre içerisinde bitirilmesi için idare amirince gerekli tedbirler alınır. Ambardaki eşyanın kısa sürede sayılamayacak kadar çok olması halinde bunların örnekleme yöntemiyle veya mevcut eşyanın kısımlara bölünerek sayılmasına idare amirlerince karar verilir. Örnekleme yöntemiyle yapılacak sayımlarda öncelikle kıymetli eşya ile ekonomik değeri yüksek olan eşyanın sayımı yapılır.
(3) Yıllık sayım yapılan ambardan sorumlu memurun yıl içinde bölge hizmet süresinin dolacak olması halinde tam sayım yapılarak ambar devir işlemleri gerçekleştirilir.
(4) İşletme müdürlüğünce işletilen geçici depolama yeri ve antrepoların sayımı gümrük müdürlüğü ve işletme müdürlüğü memurlarınca müştereken yapılır.
(5) Gümrük idarelerince yapılan sayımlar ve sonuçları bölge müdürlüğünce değerlendirilir. Fazla çıkan eşya ilgili deftere kaydedilerek, daha önce deftere kaydedilmeme sebebi araştırılır. Sayım sonucunda eksiklik çıkması veya belgelerinde yazılı özelliklerine göre eşyanın değişik olması halinde, yapılacak inceleme sonucuna göre sorumluluğu varsa ambar memuruna eşya bedeli tazmin ettirilir. Defter kayıtları, eksiklik veya değişikliklere göre düzeltilerek nedeni defterde belirtilir. Eksiklik, fazlalık ve değişikliğin geçerli nedenlerden kaynaklandığını ispat edemeyen görevliler hakkında yasal işlem yapılır.
Denetleme
Memurların görevlendirilmesi ve ambarların devri
MADDE 27 – (1) Gümrük idaresince, geçici depolama yeri, antrepo ve ambarlarla ilgili tüm görevlendirmeler yazılı olarak yapılır.
(2) Ambardan sorumlu memurun, görev, görev yeri değişikliği, emeklilik gibi sebeplerle geçici depolama yeri, antrepo veya ambarı devretmesi gerektiği durumlarda, ilgili memur ve devralacak memur ile idare amirince görevlendirilecek personelin başkanlığında oluşturulacak komisyon tarafından bu yerlerin tam sayımı yapılır.
(3) Sorumlu memur bu yerlerdeki eşyayı, defter ve belgeleri devretmedikçe görevinden ayrılamaz. Devir işlemleri en geç doksan gün içerisinde tamamlanır. Devir işlemlerinin bu süre içerisinde bitirilmesi için idare amirince gerekli tedbirler alınır. Ek süre verilmesi gereken durumları inceleyip sonuçlandırmaya bölge müdürlüğü yetkilidir.
(4) Geçici depolama yeri, antrepo veya ambardan sorumlu memurun yıllık izin, sıhhi izin gibi sebeplerle geçici olarak görevi başında olmadığı zamanlarda veya görev yerine gelmesine engel bir durumun ortaya çıkması halinde, memurun sorumlu olduğu bu yerler, idare amirince oluşturulacak komisyon tarafından düzenlenecek tutanakla açılıp kapatılır. Ambarın devrine karar verilmesi halinde komisyon tarafından sayım yapılarak devir işlemleri sonuçlandırılır.
(5) Görevden uzaklaştırma tedbiri uygulanan bu yerlerden sorumlu memur, dördüncü fıkraya göre yapılacak sayımda hazirun olarak bulunmak üzere çağırılır. Ancak, ilgili memurun gelmemesi halinde bu hakkından feragat etmiş kabul edilir.
Depolama yerlerinden sorumlu memurların görev, yetki ve sorumlulukları
MADDE 28 – (1) Gümrük veya işletme müdürlüklerine ait antrepo, geçici depolama yeri ve ambarlarda görevli memurlar görev, yetki ve sorumluluklar açısından ambar memurlarına ilişkin hükümlere tabidir.
Gümrük idarelerince verilecek hizmetler karşılığı alınacak ücretler
MADDE 29 – (1) Bu Yönetmelik kapsamında gümrük idareleri tarafından verilecek hizmetler karşılığında alınacak ücretler hizmet tarifesine göre belirlenir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen hizmetlerin idarece yerine getirilememesi ve talep edilmesi halinde ilgilisi tarafından yapılması veya yaptırılmasına izin verilebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Tasfiye Edilecek Eşyanın Tespiti, Bedeli ve Tasfiye Yolları
Tasfiye edilecek eşyanın tespiti ve teslimi
(2) Kaçak eşya ambarında bulunan ve 5607 sayılı Kanuna göre tasfiyelik hale gelen eşya için düzenlenecek tasfiye listelerinde ise, kaçak eşya teslim tutanağı ve diğer belgeler göz önünde bulundurulur.
(3) Özet beyanı veya transit beyannamesi ya da yerine geçen belgesi olmayan eşya için tasfiye listelerinin düzenlenmesinde, gönderme belgesi, ambar alındısı ve diğer tanımlayıcı belgelerden yararlanılır.
(4) Belgesi bulunmayan eşya, işletmeci ve gümrük idaresi görevlilerinin birlikte düzenleyecekleri bir tutanakla belirlenir ve tasfiye listeleri de buna göre düzenlenir.
(8) Zarara uğrayacağı veya değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin olacağı veya muhafazasının ciddi külfet oluşturacağı belgelerinden veya fiili durumundan anlaşılan kaçak eşya için gümrük müdürlüğünce iki iş günü içerisinde gerekli tespitler yaptırılarak, soruşturma aşamasında hâkim, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından eşyanın tasfiyesi yönünde ara karar verilmesi istenir. El koyma tarihinden itibaren bir ay içerisinde karar verilmemesi halinde, eşyanın derhal tasfiye edilmesini sağlamak üzere gümrük müdürlüğünce iki iş günü içerisinde tespit ve tahakkuk belgesi düzenlenerek ilgili işletme müdürlüğüne gönderilir. Bu fıkra kapsamında tasfiye edilecek eşyadan tasfiye edilmeden önce numune alınması mümkün olan durumlarda numune alınır, numune alınması mümkün olmayan durumlarda eşyanın her türlü ayırt edici özellikleri tespit edilir.
(11) 62 nci maddenin üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla, imhalık hale gelmiş eşya işletme müdürlüklerince teslim alınmaz. Ancak, süresi içerisinde teslim alınmaması nedeniyle imhalık hale gelen eşya işletme müdürlüklerince imha edilir.
(12) İşletme müdürlüğünce gerekmesi halinde eşyanın tasfiyesi hakkında insan, hayvan, bitki ve çevre sağlığı bakımından ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşü aranır.
(13) Bedeli tahsil edilmedikçe veya bedeli karşılığında teminat alınmadıkça tasfiye edilen eşya alıcısına teslim edilmez.
(14) Tasfiye listelerinin işleticiler tarafından, tespit ve tahakkuk belgesinin ise görevli memurlar tarafından zamanında düzenlenmesi ve ilgili birimlere gönderilmesi gümrük idare amirince sağlanır.
(15) Antrepo ve geçici depolama yerlerinin işletmeci tarafından veya gümrük idaresince kapatılmak istenmesi halinde buradaki tasfiyelik eşya ile ilgili işlemler öncelikli olarak sonuçlandırılır.
Eşya bedelinin tespiti
MADDE 31 – (1) 4458 sayılı Kanun uyarınca tasfiye edilecek her türlü eşyanın bedeli, gümrük muayene memurlarınca düzenlenecek tespit ve tahakkuk belgesinde gösterilir. Eşya bedelinin tespitinde aşağıda belirtilen esaslar uygulanır:
a) Tasfiye edilebilir hale gelmiş olan eşyanın bedelinin tespitinde gümrüklenmiş değer esas alınır. Vergi ve mali yüklerin hesabında gümrük beyannamesi verilmiş ise bunların tescil edildiği, aksi halde tespit ve tahakkuk belgesinin gümrükçe tanzim ve tescil edildiği tarihteki oranlar esas alınır. Maktu olarak alınması gereken vergiler ve mali yükler ile bunlara isabet eden Katma Değer Vergisi gümrüklenmiş değere dahil olmakla birlikte ihaleye esas bedele dahil edilmez. Bu vergiler ayrıca tahsil edilir. Eşya ihale ile satılacaksa, bu durum şartname eki listenin özel hükümler bölümünde belirtilir. Ayrıca, satış anında isteklilere bu konuda bilgi verilerek tekliflerini buna göre vermeleri istenir.
b) Kaçak eşyanın bedeli, varsa mahkemece belirlenen bedel, bedel belirlenmemiş ise kaçak eşyaya ait tespit tutanağındaki bedel, yoksa rayiç değer esas alınarak belirlenir.
c) İmha edilecek eşyanın nitelik ve nicelikleri ile değeri, istatistik bilgilerine esas olmak üzere tespit ve tahakkuk belgesinde veya imha kararında gösterilir.
ç) Perakende satılacak eşyanın bedeli, tespit ve tahakkuk belgesindeki bedele bağlı kalınmadan serbest piyasa koşulları göz önünde bulundurularak işletme müdürlüklerince belirlenir.
e) Tespit ve tahakkuk belgesinde yer alan eşyanın kıymetinin aynı veya benzer eşyaya ait tespit ve tahakkuk belgesindeki kıymetlerle aynı olup olmadığı kontrol edilir ve aralarında bariz farklılık olması durumunda gerekli düzeltmeler işletme müdürlüğünce yapılabilir.
İlgili olarak bakınız:
MADDE 32 – (1) İşletme müdürlüğü, tasfiyelik hale gelen eşyanın;
a) İhale yoluyla satış,
b) Yeniden ihraç amaçlı satış,
c) Perakende satış,
ç) Kamu kuruluşları ile özel kanunla kurulmuş vakıf ve derneklere tahsis,
d) Özel yolla,
e) İmha,
suretiyle tasfiye edilmesini sağlar.
İhaleye hazırlık işlemleri
MADDE 33 – (1) İhale yoluyla satışına karar verilen eşyanın ihale hazırlıkları karar tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde tamamlanır.
(2) Yapılan inceleme ve tespitler sonucunda satışa sunulmasına engel bir durumu olmayan eşya için tespit ve tahakkuk belgeleri itibariyle "Satış Listesi" hazırlanır.
(3) İhale yoluyla yapılacak satışların her biri için satış öncesinde "İhale İşlem Dosyası" hazırlanır. İhale işlem dosyasına her yılbaşından itibaren birden başlayarak sıra numarası verilir.
MADDE 34 – (1) İhale yoluyla yapılacak satışlar ilan yoluyla duyurulur.
(2) Satış ilanları, satış tarihinden en az beş gün önce Resmî Gazete’de yayımlanmak üzere Başbakanlık Basımevi Döner Sermaye İşletmesi Müdürlüğüne gönderilir ve satış listeleriyle birlikte ilgili gümrük müdürlüğü ile satışı yapan işletme müdürlüğünün ilan tahtasına herkesin görebileceği biçimde asılır ve elektronik ortamda duyurulur.
(3) Çabuk bozulma ve telef olma tehlikesi taşıyan eşya ile Bakanlıkça belirlenen eşya ve parasal limitleri aşmayan değerdeki eşyanın satış ilanı Resmî Gazete’de yayımlanmaz ve ikinci fıkradaki süre bir güne kadar indirilebilir.
(4) Satış ilanlarında aşağıdaki hususlara yer verilmesi zorunludur:
a) Satışın konusu, yeri ve miktarı,
b) Şartname ve eklerinin alınacağı yer ve koşulları,
c) Artırmanın tarihi, saati ve usulü,
ç) Satışa katılacaklardan istenilecek belgeler,
d) İhaleye esas bedel veya çok sayıda eşya satışlarında en az ve en çok ihaleye esas bedel,
e) Teminat miktarı.
(5) Yeniden ihraç amaçlı satışlarda, şartname eki listenin özel hükümler bölümünde eşyanın yeniden ihraç amacıyla satışa sunulacağı belirtilir.
(6) Satışlara katılımın ve rekabetin arttırılması amacıyla, satışa sunulan eşyanın özelliği itibariyle belirli bir faaliyette veya iş kolunda kullanılması gerekiyorsa, bu eşyanın satışı hakkında ilgili ticaret ve sanayi odaları ile esnaf ve sanatkârlar odaları, birlikleri veya federasyonlarına duyuru yapılarak ilgili firmaların bilgilendirilmesi sağlanır. Ayrıca, ihalenin yapıldığı yerde özellik arzeden eşyanın niteliğine uygun faaliyette bulunan firmalara ihale hakkında yazılı bilgi verilebilir.
Teminat
MADDE 35 – (1) İhale yoluyla yapılacak satışlara katılacaklardan, satış ilanı ve şartnamede belirtilen yer ve süre şartı dâhilinde yatırılmak kaydıyla, eşyanın ihaleye esas bedelinin en az yüzde onu oranında teminat alınır. İhaleye esas bedeli 1.000.000 TL’yi geçen eşyada 100.000 TL teminat bedeli alınır ve arttırmaya söz konusu teminat bedeli yeterli olanlar katılabilir.
(2) Aşağıdaki değerler teminat olarak kabul edilir:
a) Tedavülde olan nakit Türk Parası,
b) Bankalar ve katılım bankaları tarafından verilen süresiz teminat mektupları,
c) Devlet tahvilleri veya Hazine kefaletini haiz tahviller,
ç) Bütçe kanunlarına konulan özel hükümler gereğince devlet ihalelerinde teminat olarak kabul edilen diğer değerler.
(3) Nakit olarak yatırılan teminat tutarı, ilgilinin isteği üzerine ihale bedelinden mahsup edilir. Şartname hükümlerine uygun olarak ihale bedelinin tamamının ödenmesi şartıyla teminat geri verilir. Satış bedelinin takside bağlandığı durumda iade veya borcuna mahsup işleminin yapılması taksit tutarlarıyla faizlerin toplamı kadar teminat gösterilmesine bağlıdır.
(4) Teminatın alıcıya iade edilmesi gereken durumlarda, teminat alındı belgesi aslının arka sayfasına "Teminatın İade Edilmesinde Sakınca Yoktur" ibaresi yazılarak ihale komisyonu başkanı, işletme müdürü veya görevlendireceği personel tarafından imzalanarak teminat alındı belgesi alıcıya geri verilir. Teminat bedelinin nakit olarak yatırılmış olması halinde iadesi alıcının banka hesabına da yapılabilir.
(5) Teminat bedelinin yatırılmasıyla satış şartnamesi ve şartname eki listede yer alan koşullar kabul edilmiş sayılır.
(6) Yatırılan teminat, adlarına teminat belgesi düzenlenen kişiler için hüküm ifade eder ve açık artırmalı ihalelerde teminat miktarını karşılayan tüm eşya için geçerlidir. Teminat bedelinin geri alınmaması halinde teminat alındı belgesi başka ihalelerde de kullanılabilir.
(8) Teminat;
a) Alıcının satış anında damga vergisini ödememesi,
b) Alıcının, 38 inci maddenin ikinci fıkrasının (d) bendi uyarınca teminat bedelini tamamlamaması,
c) Alıcının, 38 inci maddenin ikinci fıkrasının (d) bendi uyarınca teminat bedelini tamamlama hakkına sahip olmayacak şekilde teminatı yeterli olmadığı halde pey sürdüğünün tespit edilmesi,
ç) Alıcının, ihale bedelini ödememesi,
d) 42 nci maddenin birinci fıkrasında sayılan yasak fiillerde bulunulması,
nedeniyle teminatının gelir kaydedilmesi gereken durumlarda iade edilmez.
Eşyanın görülmesi
(2) Satışı yapan işletme müdürlüğü veya ilgili gümrük müdürlüğünce, satışa sunulan eşyanın üzerine liste sıra numarasını gösterir bir etiket konulur. Araçlarda ayrıca 18 inci madde uyarınca araca yerleştirilmiş olan “Tespit ve Teslim Tesellüm Tutanağı”nın okunaklı olması sağlanır.
(3) Görüş sırasında satış konusu eşyanın ve diğer eşyanın zarar görmemesi için idare amirleri gerekli tedbirleri alır. Gerekmesi halinde görüş gün ve saatleri belirlenerek ihale ilanında duyurulur.
Satışlara katılacaklardan istenecek belgeler ve yapılacak işlemler
TASFİYE YÖNETMELİĞİ EKLERİ (Bu Ekler Resmi Gazete Yayınlanmamış olup Gümrük ve Ticaret Bakanlığının internet sitesinde yayınlanmıştır.) (https://risk.ticaret.gov.tr/mevzuat/yonetmelikler)
